15 Aralık 2017 Cuma

Film: Garp Cephesinde Yeni Bir Şey Yok

Dilara Kahyaoğlu
Kasım 2017

"All Quiet on the Western Front"

Yönetmen/Director: Lewis Milestone
Yazarlar/Writers: Erich Maria Remarque (by), Maxwell Anderson(adaptation) | 3 more credits »
Oyuncuar/Stars: Lew AyresLouis WolheimJohn Wray |See full cast & crew »
Yapım Yılı: 1930
Siyah-Beyaz
2 saat, 16 dak.

                 Birinci Dünya Savaşı yılları, Almanya cephesinden anlatılır.  Film, çok başarılı bir açılış sahnesiyle başlar. Okulun kapısı açılır bizler caddede askere giden Alman askerlerinin neşeyle geçişişlerine ve uğurlanışlarına tanık oluruz.  Aynı buluş öğretmenin ders verdiği sınıfta da kullanılmıştır. Öğretmenin arkasındaki pencereden aynı sahnenin devamını görürüz (solda). Öğretmenin milliyetçi duyguları kışkırtan konuşması ile henüz 18 yaşında olan lise öğrencileri savaşa gönüllü yazılır (aşağı orta).  Sonra yıllarca süren savaşta; çocukluklarını, arkadaşlarını, dostlarını kaybedilişlerine tanık oluruz.


Savaşa gitmenin sevinci...

Boş sınıf... Gençler savaşa gitti.
Öğrencilerin doğal lideri olan Paul yaralanır ve dinlenme izni alarak yaşadığı şehre dönünce; savaşa katılmamış ama ahkam kesen, çoğu yaşlı, geride kalan erkeklerin düşünceleriyle çarpılırız. Hala savaşın kazanılacağını ummakta ve kafe, bar masalarında taktikler vermeye devam etmekte, dört yıldır ön cephede savaşan Paul'u sen bilmezsin diye küçümsemektedirler. Ve öğretmen hiç değişmemiştir şimdi 18 yaşındaki gençleri savaşa gitmeleri için kışkırtmaktadır.

Savaşın anıları henüz tazeyken Almanca yazılmış aynı isimli romandan (Erich Maria Remarque 1929) uyarlanarak ABD'li yönetmen tarafından İngilizce olarak çekilmiş olan bu film; en önemli savaş karşıtı filmlerden biridir. Film Savaşa gidenlerin bir kısmının öldüğünü, diğerlerinin de ruhen öldüğünü, aslında savaşa katılmış hiç kimsenin sağ kalmadığını anlatır.
Kalabalık sahnelerin çekimi çok başarılıdır. 1930 yılında yapılmış bu genel çekimler inanılmaz gerçekçidir. Öyle ki insan çoğu zaman gerçekten bir kameramanın savaşın o anlarını çektiğini zanneder. Bu nedenle filmin bu sahnelerinin gerçek görüntülermiş gibi kullanılmış olması kuvvetle muhtemeldir.   Filmi izlemek bu konuda farkındalık sağlayacaktır.  
Yakın çekimlerde zamanının (1930) oyunculuk anlayışının etkisiyle çoğu zaman doğal olmayan bir oyunculuk sergilenmiştir, yer yer dışavurumcu esintiler hissedilir. Bu açılardan filmin bu sahneleri günümüz izleyicisine abartılı gelecektir. 
Mekan seçimi, çekimler ve kullanılan görsel-işitsel efektler Batı Cephesi'nin atmosferini çok başarılı bir şekilde yansıtmış görünmektedir. Siperler, siper yaşantısı, çamur, açlık, dikenli teller, aralıksız bombardıman görüntüleri, sesler, bombardımanla parçalanmış zeminin çamurla dolu çukurları; Birinci Dünya Savaşı konusu veya "savaş" teması işlenirken adeta bir arşiv filmi gibi öğrenmek, hissetmek amacıyla kullanılabilir.  Gibi... kurgu olduğunu söylemek şartıyla...
Film uzundur tamamının gösterilmesi şart değildir. Belli bölümler ardısıra izlenerek bütünlüğü çok fazla bozmadan izlenebilir.
Benim önerim:
*Kesinlikle öğretmenin kışkırtıcı hatta isim söyleyerek öğrencilerini zorladığı sahne ile başlamalı,  **siper yaşantısından bir iki sahne sonrası, ***büyük savaş sahnelerinden biri ve ****Paul'un izin döneminde öğretmeniyle görüşmeye gitmesi ve orada yaptığı konuşma; kısa bir kolaj için yeterlidir,  tartışmak ve/veya öğrenmek için kıymetli bir malzeme sağlar. Amaca göre bambaşka bir kolaj da yapılabilir çünkü:
Film sadece savaş teması için değil; milliyetçilik, öğretmenlik etiği, sıradan insanın küçük de olsa emir verme yetkisini kazanmasının verdiği haz/değişim, insan olmak (özellikle Kat örneğinde), savaş karşıtı değerler inşa etmek için de izlemeye, tartışmaya, fikir üretmeye de uygundur.

Yaş sınırı izlenecek sahnelere göre değişir. Örneğin; giriş ve bitişteki öğretmen sahnelerini 8. sınıftan itibaren her yaştan kişi izleyebilir. Onun dışında tüm film, lise öğrencileri ve daha yukarı sınıflar için uygundur.

Tanıtım filmi için bkz. https://www.youtube.com/watch?v=grapXipP3fM

Ayrıca bkz.
https://dialmformovies.net/2011/03/07/director-lewis-milestone-and-the-all-quiet-on-the-western-front-imagery/  

Film analizlerini ben yazdım. Kaynak gösterilmeden, aktif link verilmeden kullanılmaz. DK

Hiç yorum yok: